Starosta Limanowski Decyzją nr 163/2025 z dnia 17 marca br. – wydał pozwolenie na rozbiórkę zabytkowego obiektu posadowionego na działce ewidencyjnej nr 463/3 w obr. ewid. 5 przy ul. MB Bolesnej 15 w Limanowej. Przy wydaniu zaskarżonej decyzji pominął okoliczność objęcia nieruchomości jako zabytku ochroną konserwatorską i zaakcentował wyłącznie okoliczność niezakończenia przez gminę miejską Limanowa procedury tworzenia gminnej ewidencji zabytków. Nie kwestionując charakteru prawnego gminnej ewidencji zabytków należy zastrzec, iż wojewódzka ewidencja zabytków jest prowadzona przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i ma szerszy zakres niż GEZ, obejmując obiekty istotne na poziomie województwa. W konsekwencji ma większe znaczenie merytoryczne – jest tworzona przez organ specjalistyczny i obejmuje obiekty istotne w skali województwa.
31 marca br. Burmistrz Miasta Limanowa złożyła odwołanie od decyzji Starosty Limanowskiego, podnosząc m.in. iż uzgodnienie z konserwatorem zabytków, dokonywane w trybie art. 39 ust. 3 p. b., ma na celu uzyskanie przez organ administracji architektoniczno budowlanej stanowiska profesjonalnego organu ochrony konserwatorskiej w zakresie dopuszczalności takich robót budowlanych, w wyniku których zabytek wpisany do gminnej ewidencji zabytków przestanie istnieć; ulegnie całkowitej likwidacji.
Jak wskazujemy, wsparcie ochrony dziedzictwa kulturowego w zakresie budynków zabytkowych polega na zapewnieniu im opieki prawnej, technicznej i finansowej, aby przetrwały w jak najlepszym stanie i mogły być użytkowane zgodnie z ich historycznym charakterem. To kompleksowe działania, które angażują zarówno instytucje publiczne, właścicieli, jak i społeczeństwo.
Drugorzędne znaczenie w sprawie ma okoliczność, iż do czasu wydania decyzji przez Starostę Limanowskiego nie została przyjęta gminna ewidencja zabytków, bowiem dokonanie wpisu budynku w wojewódzkiej ewidencji zabytków – potwierdzone urzędowo pismem jakie wpłynęło do Urzędu Miasta Limanowa dnia 6 lutego br. przekazane przez Małopolskiego Konserwatora Zabytków – jest skuteczne i wystarczające do objęcia ochroną konserwatorską. Dlatego Burmistrz Miasta Limanowa podnosi, iż jest to naruszenie prawa poprzez wydanie decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę budynku wpisanego do wojewódzkiej ewidencji zabytków z pominięciem wymogu uzyskania pozytywnej opinii wojewódzkiego konserwatora zabytków, co skutkuje materialną wadliwością decyzji i jej nieważnością na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 KPA.
Faktem jest brak Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Limanowa, ale to niestety wieloletnie zaniedbania poprzedniej władzy, bo pomimo takiego obowiązku – Miasto Limanowa – Gminnej Ewidencji Zabytków jej nie posiadało. Są to zaniedbania, które obecnie naprawiamy. Prace nad przygotowaniem Gminnej Ewidencji Zabytków rozpoczęły się pod koniec 2024 roku, w momencie stwierdzenia jej braku. Wówczas wystąpiliśmy do Małopolskiego Konserwatora Zabytków o udostępnienie wykazu zabytków z terenu Miasta Limanowa włączonych do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków oraz wpisanych do rejestru zabytków.
